Đông trùng hạ thảo được mệnh danh là “tiên dược” chốn dân gian. Vậy cụ thể chúng có công dụng gì? Nên dùng như thế nào? Giá bán ra sao? Những thông tin trên sẽ được cập nhật trong bài viết dưới đây. Hãy tham khảo!

Đông trùng hạ thảo là gì?

Đông trùng hạ thảo được mệnh danh là “tiên dược” quý hiếm, mang trong mình lai lịch của hai thế giới: động vật và thực vật. Về bản chất, đây là một dạng ký sinh của loài nấm Ophiocordyceps sinensis thuộc nhóm nấm Ascomycetes trên cơ thể ấu trùng của một vài loài bướm trong chi Thitarodes Viette, 1968.

Vào mùa đông, nấm ký sinh lên ấu trùng và hút hết chất dinh dưỡng, làm chết sâu non. Đến mùa hè, thời tiết ấm áp, nấm bắt đầu phát triển vào mạnh, mọc dần ra khỏi thân của ấu trùng đã chết và vươn lên khỏi mặt đất. Đây cũng chính là lý do loại dược liệu trên được đặt tên là Đông trùng hạ thảo (mùa đông là con, mùa hè là cây).

Tìm hiểu chung về Đông trùng hạ thảo

Loại “biệt dược” quý hiếm này có đặc điểm như thế nào? Thành phần ra sao?,… Tất cả những thông tin chung sẽ được cập nhật phía dưới đây:

Đặc điểm nhận dạng

Hình dáng của Đông trùng hạ thảo như con sâu có đuôi nhỏ, mọc lá. Chúng có mùi tanh như cá sau khi sấy khô nhưng lại tỏa mùi thơm đặc trưng khi đốt lên. Phần đầu của sâu non có hình dáng như con tằm, đường kính khoảng 0.3 – 0.8cm và chiều dài 3 – 5cm, màu nâu đỏ.

Toàn thân Đông trùng hạ thảo (ĐTHT) có 20-30 vằn khía màu nâu vàng hoặc vàng sẫm. Chúng có khoảng 8 cặp chân nhưng thường chỉ nhìn rõ 4 cặp ở giữa. Phần đuôi mọc lá dài khoảng 4 – 11cm thực chất là sợi nấm dính liền với đầu của ấu trùng mà thành. ĐTHTrất dễ bẻ gãy, ruột bên trong có màu trắng ngà hơi vàng, căng đầy.

Nơi phân bố

Đông trùng hạ thảo tự nhiên chủ yếu xuất hiện ở những cao nguyên với độ cao trên 4000m so với mực nước biển, điển hình như: Tây Tạng, Tứ Xuyên, Vân Nam,… thuộc Trung Quốc. Hiện nay, số lượng thảo dược ở ngoài tự nhiên rất ít do bị khai thác quá mức nên chúng được nhiều nước nghiên cứu và nuôi trồng trong điều kiện thích hợp như: Việt Nam, Mỹ, Hàn Quốc, Nhật Bản,…

Bộ phận dùng, thu hoạch, sơ chế

Một trong những điểm vô cùng đặc biệt là toàn bộ ĐTHT đều có thể sử dụng để làm thuốc. Thông thường, thảo dược này phát triển mạnh vào mùa hè nên tháng 3 – 7 hằng năm nên đây là thời điểm thu hoạch phù hợp nhất. Có thể sơ chế Đông trùng hạ thảo bằng cách rửa sạch và sấy khô.

Thành phần dược tính

Một số nghiên cứu khoa học đã chỉ ra, trong thành phần của ĐTHT tự nhiên có chứa 17 – 19 các axit amin cùng các nguyên tố vi lượng như (Selen, Natri, Kali, Silic, Nhôm,…) cùng vitamin (A, E, B12, C, K,…) và D – mannitol cần thiết, có lợi cho sức khỏe.

Thêm vào đó, ĐTHT còn chứa Cordiceptic acid, cordycepin, adenosine, hydroxyethyl – adenosine đều là những hoạt chất có công dụng kỳ diệu trong chữa bệnh. Đặc biệt, nhóm HEAA khó có thể tìm thấy ở các loại dược liệu từ thiên nhiên nào khác, mang đến nhiều lợi ích cho bệnh nhân ung thư. Gần đây, nghiên cứu từ các nhà khoa học cũng chỉ ra thành phần protein, chất béo, đường mannitol cùng nhiều dưỡng chất khác có lộ cho cơ thể.

Phân loại

Có thể phân chia Đông trùng hạ thảo thành nhiều loại khác nhau theo những tiêu chí nhất định, cụ thể:

• Theo nguồn gốc: Có thể chia thành ĐTHT tự nhiên từ Tây Tạng, ĐTHT nuôi trồng Việt Nam, Hàn Quốc, Nhật Bản,…
• Theo dạng bào chế: ĐTHT dạng nước, cao lỏng, viên nang,…
• Theo trạng thái: ĐTHT có 2 trạng thái chính là dạng khô và dạng tươi. Thông thường, dạng khô dễ bảo quản và thời gian sử dụng lâu hơn ĐTHT tươi nhưng giá trị dinh dưỡng có thể sẽ bị hao hụt nếu quá trình phơi sấy không đúng cách.

Cách bảo quản

Hiện nay, Đông trùng hạ thảo sấy khô là phương pháp bảo quản phổ biến nhất. Dược liệu được cho vào túi nhựa và cột kín để tránh không khí làm mất dược tính và mùi thơm đặc trưng. Sau đó cho vào ngăn đá tủ lạnh bảo quản với nhiệt độ khoảng 3 – 4 độ C.

Ngoài ra hút chân không hay dùng chúng để chế biến thành các sản phẩm, ngâm rượu,… cũng là những cách bảo quản ĐTHT trong khoảng thời gian tương ứng.

Đông trùng hạ thảo có tác dụng gì?

Nhờ thành phần dược tính dồi dào mà ĐTHT mang đến nhiều công dụng đối với sức khỏe và sắc đẹp của con người, bao gồm:

Tăng cường hệ miễn dịch và sức đề kháng

Hoạt chất Selen được tìm thấy trong Đông trùng hạ thảo có nhiệm vụ chính giúp cơ thể tăng cường sức đề kháng, ngăn ngừa bệnh tật. Bên cạnh đó, các loại vitamin A, vitamin C cũng là những nhân tố quan trong giúp cơ thể có một “lá chắn” vững chắc ngăn ngừa vi khuẩn, vi rút tấn công và nâng cao hệ miễn dịch cũng như sức đề kháng cho cơ thể.

Bồi bổ cơ thể, cải thiện suy nhược

Nhờ hàm lượng khoáng chất, vitamin cao mà ĐTHT có tác dụng chống suy nhược cơ thể. Thêm vào đó, các axit amin kích thích cơ thể sản sinh ra ATP, oxy để nuôi dưỡng các tế bào, kích thích quá trình trao đổi chất. Nhờ vậy triệu chứng mệt mỏi, chán ăn, hoa mắt,… sẽ được cải thiện đáng kể.

Giảm cholesterol trong máu

Đông trùng hạ thảo tác dụng tuyệt vời trong việc tiêu trừ cholesterol trong máu, ngăn ngừa béo phì, mỡ máu, xơ vữa động mạch. Người mắc bệnh cao huyết áp sử dụng thảo dược này sẽ ổn định được huyết áp, cải thiện sức khỏe.

Bảo vệ và hỗ trợ điều trị bệnh lý tim mạch, gan, thận, phổi

Không chỉ tốt cho gan, phòng ngừa và hỗ trợ điều trị bệnh gan nhiễm mỡ,… mà DDTHT còn mang đến vô số công dụng đối với nhiều cơ quan, cụ thể:

• Đối với tim mạch: Đông trùng hạ thảo chứa nhiều hoạt chất sinh hoạt tốt cho sức khỏe như nucleotide adenosine, deoxy-adenosine, adenosine,… có tác dụng ổn định nhịp tim, tăng hiệu quả sử dụng oxy của tim và hạn chế tình trạng rối loạn nhịp tim. Ngoài ra, chúng còn giúp tăng lưu lượng máu trong mạch vành và làm nguy cơ gặp phải các tai biến về tim như nhồi máu cơ tim, suy tim, thiếu máu cục bộ gây đột quỵ,…
• Đối với phổi: Các hoạt chất sinh hoạt trong Đông trùng hạ thảo có tác dụng chống viêm, kháng khuẩn, giãn phế quản và giảm mức độ kích thích của các cơ quan hô hấp và hỗ trợ kiểm soát hiện tượng nhiễm trùng ở phổi.
• Đối với thận: Có khả năng cải thiện chức năng thận đã bị suy giảm.Đồng thời, ĐTHT giúp phòng ngừa sỏi thận, suy thận mãn tính.

Hỗ trợ điều trị bệnh ung thư

Đây là một trong số ít dược liệu có chứa selen – một loại khoáng chất quan trọng có thể làm chậm quá trình lão hóa và phòng ngừa ung thư. Bên cạnh đó, dược chất Cordycepin trong Đông trùng hạ thảo cũng có tác dụng ức chế sự phân hạch của các tế bào ác tính, từ đó giúp kiểm soát khối u và ngăn ngừa tình trạng ung thư di căn sang những cơ quan khác.

Không những vậy, Đông trùng hạ thảo còn giúp cải thiện sức khỏe và nâng cao hệ miễn dịch với thành phần dinh dưỡng dồi dào. Nhờ đó, chúng giúp cơ thể tăng cường đối kháng với tế bào ác tính, kiểm soát sự phát triển của khối u và hỗ trợ đắc lực cho quá trình điều trị bệnh.

Cải thiện chức năng sinh lý

Thành phần Adenosine trong thảo dược này có tác dụng điều hòa nội tiết ở cả nam và nữ, làm chậm quá trình lão hóa và hỗ trợ chức năng tình dục rõ rệt. Thêm nữa, dược liệu này làm tăng trọng lượng của tuyến thượng thận, từ đó tăng quá trình tổng hợp các hormone, làm tăng trọng lượng của tinh hoàn, cải thiện số lượng – chất lượng tinh trùng và phục hồi khả năng sinh sản của nam giới.

Kiểm soát và ổn định đường huyết

Một số cuộc khảo sát và thực nghiệm đã cho thấy 90% bệnh nhân tiểu đường (đái tháo đường) có kết quả điều trị tích cực sau khi sử dụng thảo dược từ Tây Tạng này. Đông trùng hạ thảo công dụng tuyệt vời trong việc ổn định lượng đường trong máu mà nhiều người chưa biết.

Tốt cho hệ tiêu hóa và bài tiết

Không chỉ có những tác dụng trên mà ĐTHT còn đặc biệt tốt cho hệ tiêu hóa và bài tiết. Chúng thúc đẩy quá trình hoạt động của các hệ cơ quan này được thuận lợi, từ đó ngăn ngừa nhiều bệnh lý xuất hiện.

Công dụng khác

Ngoài những công dụng trên thì ĐTHT còn làm chậm quá trình lão hóa, dưỡng da tươi trẻ, có tác dụng an thần và cường dương,… Nhờ hàng loạt lợi ích đối với cơ thể con người mà Đông trùng hạ thảo ngày càng được nhiều người săn lùng, tìm kiếm.

Hướng dẫn sử dụng ĐTHT đúng cách

Người dùng có thể tham khảo một số cách dùng trùng thảo sau đây:

Pha trà Đông trùng hạ thảo

Sử dụng một lượng Đông trùng hạ thảo, nhân sâm, mỗi loại 5g rồi cho vào bình trà cùng với nước sôi và để khoảng 10 phút là có thể sử dụng.

Ngâm rượu hoặc mật ong

Sử dụng ĐTHT ngâm rượu kết hợp nhân sâm hay kỷ tử, lộc nhung,… vô cùng bổ dưỡng, điển hình các thực hiện như sau:

• Rượu trùng thảo nhân sâm: Chuẩn bị Đông trùng hạ thảo, nhân sâm bằng lượng nhau và rượu tốt một lượng vừa đủ. Đem ngâm trong vòng 10 ngày là dùng được. Mỗi ngày dùng 1 ly nhỏ.
• Rượu kỷ tử trùng thảo: Ngâm ĐTHT 30g, kỷ tử 30g với 500ml rượu trắng. Ngâm trong 10 ngày là có thể dùng được. Mỗi lần dùng 15ml rượu, ngày dùng đều đặn 2 – 3 lần.
• Rượu lộc nhung trùng thảo: Lấy khoảng Đông trùng hạ thảo 90g và nhung hươu 20g, đem dược liệu ngâm với 1.5 lít rượu trong 10 ngày. Mỗi ngày dùng 20 – 30ml, có thể dùng 1 lần hoặc chia thành 2 lần uống.

Ngoài ra, sử dụng ĐTHT ngâm mật ong cũng mang đến nhiều lợi ích. Cách này cũng khá phổ biến và được nhiều người áp dụng.

Chế biến món ăn

Dùng ĐTHT để nấu cháo, hầm thịt gà, thịt vịt, chim bồ câu, bào ngư, nấu canh, món xào,… không chỉ hấp dẫn mà còn bổ dưỡng cho sức khỏe. Đây cũng là một trong những cách sử dụng khá phổ biến và được nhiều người áp dụng.

Nhai sống trực tiếp

Bên cạnh những cách trên thì việc dùng ĐTHT nhai sống trực tiếp là đơn giản nhất. Bạn chỉ cần rửa sạch chúng là có thể ăn. Tuy nhiên, với những người không chịu được vị hăng từ loại dược liệu này khi ăn sống thì có thể tìm đến những cách chế biến khác.

Lưu ý khi dùng Đông trùng hạ thảo

Dược liệu trên cần sử dụng đúng cách, đúng đối tượng và liều lượng. Người dùng cần lưu ý một số điểm sau:

• Không nên dùng cho phụ nữ đang trong thời kỳ kinh nguyệt hoặc trẻ em dưới 14 tuổi.
• Người bị sốt nếu sử dụng thảo dược này có thể khiến tình trạng thêm trầm trọng.
• Nếu thấy nổi mề đay, phát ban,… thì cần ngưng sử dụng lập tức.
• Trùng hạ thảo có thể sử dụng để ngâm rượu, tuy nhiên không nên dùng quá nhiều.
• Người cảm lạnh, ho, sốt thì nên tránh sử dụng.
• Khi chế biến loại thảo dược nên dùng nồi đất thay vì nồi kim loại để bảo toàn dưỡng chất.
• Phụ nữ đang cho con bú, người bị rối loạn đông máu, người vừa phẫu thuật hoặc chuẩn bị phẫu thuật, mắc các bệnh tự miễn như viêm khớp dạng thấp, lupus ban đỏ, đa xơ cứng, trẻ nhỏ, người đang bị chảy máu,… không nên sử dụng.
• Cần kiêng đồ cay nóng khi đang dùng ĐTHT.
• Loại dược liệu này có thể tương tác với thuốc chống đông máu, thuốc điều trị cao huyết áp, thuốc trị tiểu đường, thuốc ức chế miễn dịch,… Nên hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.

Giá bán ĐTHT là bao nhiêu?

Tùy thuộc vào nguồn gốc, chủng loại của ĐTHT mà mức giá có thể khác nhau, cụ thể:

• ĐTHT Tây Tạng 50.000 USD – 90.000 USD/kg khô (1,1 – 1,8 tỷ đồng/1kg).
• Loại ký sinh trên nhộng tằm tươi: Giá khoảng 8 triệu đồng/100gr.
• ĐTHT nguyên hộp nuôi cấy: Có giá 600 nghìn đồng/100gr-130gr.
• ĐTHT quả thể tươi: Có giá 2 triệu đồng/100gr.
• Thể khô sấy lạnh: Giá khoảng 3,3 triệu đồng/30gr.
• ĐTHT bột sinh khối: Cô giá 1,45 triệu đồng/150gr.
• ĐTHT dạng thái lát: 1 triệu đồng/500gr.
• ĐTHT dạng nguyên con khô: Có giá 6,4 triệu đồng/20gr.
• ĐTHT loại quả thể sấy đối lưu: Giá khoảng 1,49 triệu đồng/20gr.

Giá bán cũng có sự khác nhau giữa các thương hiệu. Tuy nhiên, người dùng nên chú ý lựa chọn mua Đông trùng hạ thảo tại địa chỉ uy tín để đảm bảo chất lượng tốt nhất.

Phía trên là những thông tin mà Dược liệu Phương Đông cung cấp. Hy vọng hữu ích cho nhiều người!