Bệnh gut từ lâu đã trở thành cơn ác mộng của nhiều người, nó không chỉ gây nên những ảnh hưởng nặng nề về sức khỏe mà còn đến công việc, sinh hoạt hằng ngày. Thậm chí, nhiều người cảm thấy lo ngại khi không biết bệnh gout có truyền nhiễm hay di truyền không, sợ ảnh hưởng đến người thân trong gia đình và đến đời con cái sau này.

Để hiểu hơn về vấn đề này, hãy cùng tham khảo trong bài viết dưới đây.

Đầu tiên, muốn biết được bệnh gút có lây hay không hay có di truyền hay không chúng ta cần hiểu được chính xác bản chất của bệnh gout (Bệnh thống phong) cũng như những nguyên nhân gây nên bệnh bệnh thống phong.

Bệnh gut là gì?

Bản chất của bệnh gout (bệnh gout) chính là tình trạng tăng lên cao a-xít uric trong máu dẫn đến các rối loạn trao đổi a-xít uric, hình thành các tinh thể urat và lâu ngày lưu lại ở các mô mềm quanh khớp hoặc ở màng hoạt dịch của khớp.

Hậu quả là gây nên các cơn đau nhức dữ dội tại khớp, viêm nhiễm, đau sưng, nóng đỏ…Đặc biệt là ở khớp ngón chân cái hoặc một số khớp khác như đầu gối, bàn chân, mắc cá chân và ít gặp hơn ở các ổ khớp bàn tay như cổ tay, bàn tay, khuỷa tay…

Nguyên nhân gây nên bệnh bệnh thống phong

Thực chất, bệnh gut là bệnh liên quan chủ yếu đến việc chế độ ăn uống, nhiều người còn gọi đây là “căn bệnh nhà giàu” cũng có cái lý của nó. Đó là bởi vì họ là những đối tượng thường xuyên tiêu thụ các dạng thực phẩm như thịt bò, hải sải, bia rượu…

Ngoài ra bệnh gout còn diễn ra do một số nguyên nhân sau:

Hầu hết các nguyên nhân gây nên bệnh gút đều cùng một mục đích chung đó là làm tăng chỉ số axit uric trong máu gồm:

• Do giới tính, tuổi tác: Theo các phân tích về bệnh gout (Bệnh thống phong) chỉ ra rằng nam giới thường sẽ dễ bị bệnh bệnh thống phong hơn nữ giới và những người trưởng thành sẽ bị đe dọa bị bệnh cao hơn trẻ con.
• Do uống nhiều bia rượu: Bia rượu chính là một trong những yếu tố gây cản trở sự loại bỏ nồng độ a-xít uric ra khỏi thể trạng, khiến chúng được tái hấp thu vào trong máu và lưu lại hình thành bệnh gut.
• Do dư cân, béo phì: Các phân tích cũng đã cho thấy nhóm đối tượng những người dư cân hoặc béo phì thường sẽ bị đe dọa bị bệnh gout cao hơn so với người bình thường. Lý giải điều này là do tỷ lệ các mô trao đổi và phân hủy nhiều, làm tăng tổng hợp a-xít uric trong maú và gây nên gút.
• Do cơ thể bị thiếu hụt enzyme: gây nên tình trạng tăng quá trình tổng hợp a-xít uric và làm tăng nguy cơ bị bệnh gout (Bệnh thống phong).
• Do một số loại thuốc khác: Việc dùng một số loại thuốc bổ hoặc thuốc điều trị bệnh như thuốc lợi tiểu, Aspirin, thuốc ức chế hệ miễn dịch Cyclosporine, thuốc Levodopa có công dụng hỗ trợ dẫn truyền thần kinh để trị bệnh Parkinson…cũng là nguyên nhân gây nên bệnh bệnh thống phong.

• Do quá trình rối loạn trao đổi làm ảnh hưởng đến các cơ quan khá như tim mạch, thận, gan, bị bệnh đái tháo đường…cũng chính là nguyên nhân gây nên bệnh gút cao gấp 3 lần so với những người có sức khỏe bình thường.
• Do thực hiện cấy ghép nội tạng: Việc thực hiện cấy ghép một cơ quan nào đó vào trong thể trạng sẽ gây nên các phản ứng loại bỏ, dẫn đến rối loạn hoặc ức chế tiềm năng loại trừ a-xít uric ra khỏi cơ thể của thận.
• Do yếu tố di truyền: Theo các phân tích về bệnh gout (Bệnh thống phong) chỉ ra rằng bệnh bệnh thống phong có liên quan đến yếu tố di truyền. Nếu trong gia đình có người bị bệnh gut thì nguy cơ di truyền cho thế hệ sau là hoàn toàn có thể diễn ra.

Vậy bệnh gout có lây truyền không?

Sau khi đã hiểu được bản chất của bệnh gút thì có lẽ chúng ta cũng đã có câu trả lời chính xác nhất cho câu hỏi “bệnh gout (Bệnh thống phong) có truyền nhiễm hay không?”. Và câu trả lời chính là bệnh bệnh thống phong hoàn toàn không có tiềm năng lây truyền từ người này sang người khác.

Nếu thể trạng của bạn không bị tăng quá trình tổng hợp sản xuất ra a-xít uric và nhiệm vụ thận cũng đang hoạt động tốt, có tiềm năng loại bỏ lượng a-xít uric tồn đọng ra khỏi cơ thể thuận tiện thì chắc chắn bệnh gut sẽ không có đủ điều kiện để hình thành và gây nên các cơn đau mệt mỏi.

Tóm lại, có thể chắc chắn rằng nếu chẳng may bị bệnh gout (Bệnh thống phong) thì đó là do chính bản thân của người bệnh chứ không phải do truyền nhiễm từ người khác. Vì vậy, những người bình thường không bị bệnh có thể yên tâm khi tiếp xúc, giao tiếp với những người bị bệnh bệnh thống phong.

Bệnh gut có di truyền không?

Như những thông tin cơ bản phía trên chỉ ra rằng, ngoài những yếu tố khách quan thì bệnh gout còn mang yếu tố chủ quan. Hiện tại, bệnh gút được chia làm 2 thể chính gồm thể nguyên phát và thể thứ phát, trong đó bệnh gout (Bệnh thống phong) thể nguyên phát chiếm đến 95%. Bên cạnh đó, còn một dạng nữa đó là bệnh bệnh thống phong bẩm sinh, tức là vừa sinh ra là đã có chỉ số a-xít uric cao khác thường, mặt khác dạng này rất hiếm gặp.

Vì vậy, đối với bệnh gut nguyên phát chính là căn bệnh có liên quan đến yếu tố di truyền. Theo một phân tích gần đây chỉ ra rằng nếu bố mẹ mắc bệnh gout thì nguy cơ ở thế hệ con cái sẽ bị đe dọa bị bệnh với tỷ lệ là 20%.

Tuy nhiên, sự di truyền của bệnh gút có thể gây ảnh hưởng đến tất cả các thành viên trong gia đình hay không thì rất khó để xác định rõ chính xác. Bên cạnh đó, yếu tố di truyền bệnh gout (Bệnh thống phong) đối với nam giới và nữ giới cũng sẽ rất khác nhau. Cụ thể, yếu tố di truyền ở nam giới thường chỉ khoảng 1/3 còn ở nữ giới là 1/5.

Trong tình huống bạn có một người anh em song sinh mắc bệnh bệnh thống phong thì nguy cơ bạn bị bệnh gut sẽ cao gấp 8 lần, trong khi cha mẹ di truyền sang cho con cái chỉ bị đe dọa gấp 2 lần.

Hiện nay, các nhà khoa học cũng đang hết sức nỗ lực phân tích để tìm ra loại gen thể hiện sự di truyền này. Tính đến thời điểm hiện nay, đã có 5 gen được khám phá có liên quan đến bệnh gout gồm HGPRT1, 1 gen tại gan Glc6 – photphat và 3 gen có trong tinh hoàn PRPPs1, PRPPs2, PRPPs3.

Kết quả phân tích này có công dụng quan trọng nhằm giúp hỗ trợ việc khám phá bệnh sớm và điều trị trị dứt điểm bệnh gut ngay từ đầu.

Vì vậy, nếu trong gia đình của bạn có người thân là ông bà, bố mẹ hay anh phụ nữ bị bệnh gout thì hãy thường xuyên đi xét nghiệm chẩn đoán bệnh gút như xét nghiệm máu, xét nghiệm dịch khớp…để kiểm tra nồng độ a-xít uric nhằm khám phá bệnh sớm.

Tuyệt đối không được lơ là và chủ quan trước những triệu chứng dù là nhỏ nhất, chẳng hạn như đau nhức ngón chân cái, ban đêm đau nhiều và lan dần sang nhiều vị trí khác.

Các biến chứng nghiêm trọng có thể xuất hiện khi bị bệnh gout (Bệnh thống phong)

Việc lơ là khi xảy ra các biểu hiện của bệnh sẽ khiến bệnh âm thầm diễn tiến nguy hiểm và khi chuyển sang giai đoạn bệnh bệnh thống phong mãn tính sẽ kéo theo nhiều biến chứng cực kỳ nghiêm trọng như:

• Gây ức chế sự hoạt động, thậm chí là gây tàn phế khớp, dẫn đến tàn tật vĩnh viễn.
• Làm suy giảm vai trò thận, hình thành sỏi thận, về kéo dài gây thận suy nặng.
• Người bệnh có thể đột quỵ bất kỳ lúc nào.
• …

Các giai đoạn chuyển biến của bệnh gut:

• Khi bệnh gout (Bệnh thống phong) ở giai đoạn cấp tính là nhẹ nhất, chỉ gây nên các cơn đau nhức ổ khớp bị chấn thương. Các cơn đau thường diễn ra vào ban đêm và diễn ra đột ngột, rất dồn dập sau đó thì giảm bớt những vẫn còn âm ỉ, gây ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ của bệnh nhân.
• Thông thường, một cơn đau bệnh thống phong cấp tính thường xuất hiện trong vòng 7 – 10 ngày rồi sẽ biến mất hẳn. Có khi phải đến 1 – 2 năm sau mới tiếp tục tái diễn trở lại nhưng báo hiệu tình trạng bệnh đã nguy hiểm hơn nhiều so với ban đầu. Lúc này, nếu không bệnh sẽ chuyển sang giai đoạn mạn tính.
• Tại vị trí các ổ khớp bị chấn thương khi không được chữa về kéo dài sẽ bị biến dạng, tê liệt, mất hoàn toàn nhiệm vụ vận động của khớp. Có nhiều tình huống quá nặng khi đưa đến bệnh viện bắt buộc phải phẫu thuật cắt bỏ chi để giữ tính mạng.

Biện pháp dự phòng bệnh gut ai cũng nên biết

Có thể thấy, bệnh gout là căn bệnh rất nghiêm trọng nếu không được khám phá sớm và điều trị trị kịp thời. Do đó, để giảm thấp nhất nguy cơ bị bệnh thì mỗi người trong chúng ta cần duy trì một lối sống khoa học và chế độ ăn uống lành mạnh. Cụ thể như sau:

• Hạn chế ăn những loại thức ăn giàu đạm, có chứa nhiều nhân purin như thịt đỏ (thịt bò, thịt heo, thịt chó, thịt cừu, thịt dê…) thay vào đó là các dạng thịt trắng như (thịt gà, thịt ngỗng, thịt ngan, cá…), phủ tạng động vật (gan, tim, cật, phổi…), hải sản (tôm, cua, ghẹ, mực, ốc…)
• Không dùng quá nhiều bia rượu, các chất kích thích, thức uống có cồn hay có gas.
• Bổ sung nhiều rau xanh, củ, quả, hoa quả tươi như dưa leo, cải xanh, bắp cải, cà tím, củ cải, bí xanh, chuối, ổi, táo, cherry, dưa hấu…

• Không nên ăn quá mặn, tránh nêm nếm nhiều muối khi sở chế đồ ăn. Bởi muối có tiềm năng làm ức chế quá trình loại bỏ a-xít uric qua thận.
• Xây dựng thực đơn chế độ ăn uống khoa học, giữ cân nặng trong mức ổn định và ngăn chặn dài lâu, tránh gây dư cân béo phì.
• Nếu các cơn đau bệnh thống phong xảy ra hãy kết hợp dùng thuốc trị bệnh gut như thuốc ức chế tổng hợp và tăng loại bỏ a-xít uric trong máu như Allopurinol, Probenecid…và thuốc giảm đau như Colchicine, thuốc kháng viêm không steroid…theo chỉ định của bác sỹ.
• Nếu không muốn dùng thuốc Tây vì sợ công dụng phụ thì có thể áp dụng các thang thuốc Đông y hoặc các dạng dược liệu tự nhiên lành tính. Mặt khác, dù an toàn nhưng các bài thuốc này sẽ phải mất nhiều khoảng thời gian điều trị bệnh hơn.

Tóm lại, có thể thấy rằng bệnh gout hoàn toàn không có tiềm năng lây lan và mang đặc tính di truyền qua các thế hệ. Do đó, hãy chủ động bảo vệ bản thân và người thân bằng việc sinh hoạt, chế độ ăn uống khoa học, lành mạnh để ung thưhông có điều kiện hình thành và tăng trưởng.